Miejsce Lean Management w systemie ciągłego doskonalenia
Organizacja „ucząca się” adaptuje się do zmiennych warunków funkcjonowania, poszukując coraz to nowszych możliwości osiągania określonych celów. Uczy się nowych umiejętności, zdolności oraz wiedzy. Jest w stanie osiągnąć taki stan pod warunkiem otwartości pracowników na nowe trendy, czy idee i ciągłe ich doskonalenie. Pomocnym może się okazać szereg instrumentów zarządzania, jednak ważne żeby połączyć je wspólną koncepcją – np. Lean Management (Liker, 2005)
Lean Management jest swoistym konglomeratem wielu rozwiniętych technik, zasad, koncepcji i metod organizacji zarządzania dwudziestego wieku. Jej pierwowzorem jest System Produkcyjny Toyoty powstały po II wojnie światowej, który stworzył sprawdzony system m.in. w praktyce przemysłowej.
W literaturze nie znajdziemy jednoznacznej definicji Lean Manufacturing. Twórcą tej nazwy są James P. Womack, Daniel T. Jones oraz Daniel Ross – naukowcy Massachusetts Institute of Technology w Bostonie. James P. Womack w swojej książce definiuje Lean Manufacturing jako „Produkowanie tylko tego, co jest potrzebne, tylko wtedy kiedy jest potrzeba, z użyciem minimalnych zasobów”. Tłumacząc dosłownie z języka angielskiego Lean – szczupłe/odchudzone, Manufacturing – produkcja, wytwarzanie. Stąd potoczne polskie sformułowanie „szczupła produkcja”.
Koncepcja LM swoje początki znajduje w powojennej Japonii, która w wyniku zniszczeń wojennych, braku kapitału i bogactw naturalnych zmuszona była znaleźć sposób na podniesienie się. Nie tylko podniosła się, ale stała się wzorcem do naśladowania dla całego świata w zarządzaniu odchudzoną produkcją, której celem było wyeliminowanie każdego możliwego marnotrawstwa, produkcja tego i tylko tego, czego oczekuje klient w odpowiedniej ilości i czasie.
Lean Management można nazwać koncepcją, filozofią zarządzania, która obejmuje obejmująca cały zestaw zasad, technik i charakterystyk, których nadrzędnym celem jest doprowadzenie do eliminacji marnotrawstwa i tworzenia wartości dodanej produktów/usług/ procesów. Koncentruje się na wykonaniu zadania w sposób warunkujący minimalizację wykonywanych czynności niepotrzebnych na rzecz zrealizowania zamówienia klienta w sposób właściwy tzn. w taki sposób, aby zamówienia stało się tańsze, szybsze i wykonane za pierwszym razem dobrze zwiększając zyskowność przedsiębiorstwa, zaufanie klienta, a tym samym zbliżając firmę do pewnego stopnia doskonałości produkcyjno-organizacyjnej.
Głównym celem Lean jest minimalizacja marnotrawstwa (nie tworzącego wartości dodanej) poprzez redukcję cyklu produkcyjnego i jego zmienności i odejścia od produkcji w dużych seriach, której negatywnymi następstwami są m.in.:
- zaangażowanie zasobów produkcyjnych na długi okres czasu
- ograniczenie elastyczności
- zwiększony poziom robót w toku
- zwiększenie kosztów związanych z magazynowaniem i transportem materiału
- utrudnione zdiagnozowanie źródła przyczyn usterek.
Liker J, K., Droga Toyoty. 14 zasad zarządzania wiodącej firmy produkcyjnej świata, MT Biznes, Warszawa 2005, s. 380